Alles is familie

We zitten in de tent. Met meer dan past, maar dat is niet erg. Buiten is het weer op zijn Nederlandst en we houden elkaar warm rond de eettafel. Het gezelschap is een mengelmoes van huishoudens waarin de kinderen een rode draad proberen te ontdekken. Wat voelt als familie blijkt ingewikkelder dan we dachten. Tenminste als we er namen aan willen geven. We gaan van familie naar achter tot aangetrouwd en aangewaaid. Van warme kant naar koude kant en van bloed naar banden die zijn aangegaan en soms ook weer verbroken. 

J. trekt er een denkrimpel van: 'Dus jij bent eigenlijk niet mijn oom, maar A. en E. zijn wel mijn nichtjes?' Hij kijkt vragend naar mijn lief, die nu ook een denkrimpel trekt. Is hij zijn oom-recht verloren toen hij en de zus van de moeder van J. uit elkaar gingen? Ik probeer ondertussen te bedenken wat ík dan ben van J. terwijl hij op hetzelfde moment met bedenkelijke blik naar mijn zoon kijkt. 'Ben ik dan een halfneef van J. omdat hij ook een halfbroer van mijn nichtjes is?' De tafel kauwt even op het woordje half terwijl de halve neven elkaar beteuterd aankijken. 

Achtereenvolgens proberen we uit te leggen dat je 'achter' bent als de moeder van je neef de nicht van jouw moeder is. Dat zij dan geen tante is maar een achternicht. En dat M. dus zowel een achternichtje is van J. als van zijn moeder. Ook praten we over aangetrouwd en vertrouwd. En dat stief geen bloed is en dat er bloed nodig is voor half. Maar dat de liefde zich over het algemeen er weinig van aantrekt. 

Het regent kwartjes terwijl vaderskanten en moederskanten worden ontward, maar niet alles valt op zijn plek. Soms zijn er geen woorden voor banden die we wel voelen. Door gedeelde herinneringen, alle vakanties die we samen doorbrachten en vertrouwd zijn met elkaars mooie en mindere kanten. 'Jij voelt als mijn tante', vertrouwt oudste W. toe ook al ben je dat niet echt. Dat W. en ik ons al zussen voelen sinds we elkaar leerden kennen op ons 18e heeft hier vast mee te maken. En lief mag wat J. betreft zijn oom-rechten houden. We vervangen de halfjes en de stiefs en de achters voor vol en I. noemt ons haar gevonden familie. Aanwaai, maken we er lachend van.

Buiten klaart  het op. De tent kan weer open en de kinderen naar buiten. Dan steekt J. zijn hoofd nog even naar binnen voor een laatste vraag: 'Familie kies je toch eigenlijk?' Voordat ik antwoord kan geven, is hij alweer weg om  achter zijn neefjes en nichtjes aan te jagen op het natte gras.

Ik lach, knik en tel. 

Meer dan een

Hij komt naar buiten. Een kleine Mignon in zijn gele winterjas. Hij trekt aan mijn mouw en vraagt: "Gaan?!" "Geen affie vandaag?", check ik. "Dat kun je dus echt niet meer zeggen, affie", is zijn antwoord. Dan lopen we richting de auto. Waar hij nog niet zo lang geleden elke maandag, woensdag en vrijdag alleen zijn rugzak aan me gaf om vervolgens met beste vriend T. te vertrekken, is het dit jaar wisselvalliger. Kleine man wil wel, maar beste vriend T. niet altijd. Dan moet hij naar de kapper, de tandarts of wil graag even alleen zijn. "Smoesjes", vindt mijn kind, "maar ik ga het ook niet meer vragen." Ik knik en stuur de Curling-moeder in mijn hoofd terug haar hok in. "Je mag er meer dan een", zeg ik nog maar eens. Hij knikt ook, met een hoofd dat het al eerder hoorde maar nog niet weet of hij daar ook daadwerkelijk iets mee wil. "Ik pas gewoon het allerbeste bij T.", vertelt hij nog maar eens. "Met hem heb ik het meeste plezier." Ik denk aan O. die pas kwam logeren en de lol die ze samen hadden. "Dan is het jammer dat jij vaker wil afspreken dan T.", vat ik het samen. De Mignon knikt, een beetje verongelijkt en een beetje verdrietig. "Toch staat hij nog steeds voor mij op nummer 1." Hij denkt even na. "En ik sta ook op nummer 1 bij T. En bij O. Bij C. sta ik op nummer 2." Dat is best veel volgens mijn zoon: "maar alleen kletst C. zoveel. Dan moet ik mijn aandacht verdelen en dat vind ik gewoon lastig. Dus speel ik het liefst alleen met T." Ik knik nog maar eens.

"Wil je me iets beloven?", vraag ik. Kleine man kijkt me wantrouwig aan. "Dat je er dit jaar nog een maakt?" Want, beloof ik, "je zult zien dat dat fijn is". Hij kijkt me aan alsof hij dat nog zo net niet weet. "Zullen we ophouden met dit gesprek mam?" Dat vind ik goed, maar in mijn hoofd praat ik nog even verder met de Curling-moeder die op het punt staat de moeder van T. te bellen om te vragen wat er aan de hand is. "Stop daarmee", sus ik. Dit zijn lessen die hij zelf moet leren, moeilijk soms, maar belangrijk. Eenmaal thuis krijg ik een onverwachte knuffel en zie ik pretlichtjes in zijn ogen als hij me probeert over te halen warme chocolademelk te maken. Hij heeft immers nog een chocolade-gingerbread-man-stick van Kerst. Ik grinnik en ben trots op hem. Negen jaar en hij weet nu al waar het in vriendschap om gaat. Onvoorwaardelijk je hart geven en een rotsvast vertrouwen.

De volgende dag naar school, vertelt kleine man opgewekt zijn plan: "Voetbal en na school spreek ik af met O". Ik knik en vertel de Curling-moeder in mijn hoofd enigszins beschaamd dat het met onze onvoorwaardelijke liefde wel goed zit maar dat we  nog wel wat mogen werken aan ons rotsvaste vertrouwen.

Als Loesje het zegt.

Lief

Knijp in mijn arm lief want je bent 50 vandaag. Vijf-tig! Het maakt op jou geen indruk. Voor altijd jong ook al vertelt de buitenkant een ander verhaal. Wat grijzer, wat kaler, wat vermoeider dan die eerste keer dat ik je zag. Toen was je 17 jaar. En nu heb je een dochter van bijna 17, over krap vier weken knijpen we in elkaars arm. Tijd vliegt, maar wat valt er veel te beleven onderweg. En wat hebben we een voorpret gehad toen vriendin T. vorig jaar op jouw verjaardag een app-groepje aanmaakte met de voorbode 'Sjaak 50'. De man die sinds zijn 18e zijn verjaardag niet meer viert, dacht er ook deze keer aan te ontkomen. Geen verrassingen, want dat had je al lang doorgehad, vertelde je me gisteravond nog terwijl ik mijn meest neutrale blik keek. Een paar minuten later ging de bel. Jouw verbazing en daaropvolgende lach? Priceless. En de stoet mensen die met feesthoedjes op hun hoofden ons huis binnen marcheerde, zingend en lachend. Nog iets meer. Je krijgt wat je verdient, lief. Van baksteen, maar wij weten toch beter. Dus knalde de champagne om 12 uur én de confetti-bom van vriendin W. We proosten en het Spotify-lijstje dat we voor je maakten ging op volume buren-ruzie: Nothing Else Matters.

En vandaag? Geen verrassingen meer? Had je gedacht! Maar één ding is zeker, ook vandaag. Ik hou van jou!

Klotehommel en klepmondjes

Dit weekend lag het geluk voor het oprapen. Samen met vriendin I., haar kinderen en kleine man in een huisje achter de duinen. Elk jaar zoeken we elkaar op als onze mannen zich onderdompelen op Rock Werchter of Pinkpop of allebei. Ik leerde vriendin I. kennen toen ik net samen was met M. Ze kwam erbij inbegrepen zeg maar, als nichtje van de moeder van mijn meiden en haar man een van de beste vrienden van mijn lief. De eerste keer was even wennen omdat waar ik, eerst haar nicht... en nou ja omgekeerd dezelfde drempel. Het was overkomelijk en meer dan dat. De tweede keer was koninginnenacht en leuk. We maakten plannen voor een vakantie samen die onvergetelijk zou worden en inmiddels voelt ze als familie.

I. zou een uitstekende personal planner zijn ware het niet dat ze al een uitstekende psycholoog en gedrags-therapeut is. Maar in haar vrije tijd kan ze het niet laten. Omdat ik stiekem een beetje jaloers ben op haar doortastendheid, plaag ik haar hier regelmatig mee. Het maakt haar niet uit. Voor het weekend stuurde ze me dan ook praktische boodschappen-, verdeel en to-do-lijstjes. De voorpret kon beginnen en het gourmet-stel moest mee, want I. maakt graag onze kinderen blij. Toen kleine man nog echt klein was, wilde hij op vakantie liever zwemmen met 'de andere mama', I. kende namelijk alle zwemliedjes uit haar hoofd en zweefde de kinderen eindeloos door de lucht bij het liedje 'helikopter'. En dan kende ze ook nog eens de volledige namen van alle Cars-auto's uit haar hoofd,  ik verzin het niet.

Het huisje was fijn, de duinen mooi, het strand korrelig en het zeewater verkoelend. Nadat ik stellig had beloofd dat het geen dag voor kwallen was, kreeg ik ook N., de oudste van I., het water in. Hij spetterde net zo tevreden als ik me voelde tot hij met een hoge stem vroeg of dat een kwal was. Het bewijs tentakelde doorzichtig langs onze benen. "Een hele lieve?", probeerde ik nog maar N. stond al aan de kant. Gelukkig had I. emmers en schepjes meegebracht en waar ik dacht dat ze die ontgroeid waren, werd er tot laat in de middag geschept en gegraven. Een dam tegen de vloed en de kwallen. Drie figuurtjes druk in de weer. Klik, in mijn hoofd nam ik een polaroid.

Natuurlijk moest er ook gebowld, gegourmet,  gezwommen en gesprongen op het enorme luchtkussen. Het eerste met hekjes voor de kinderen, waardoor de moeders meesterlijk werden ingemaakt. Het tweede twee keer, omdat de hamburgers het aflegden tegen de slappe pannenkoeken en er dus over was. Natuurlijk was er naast zoveel geluk ook gedoe. M., de jongste van I., verbrandde haar vinger tijdens het gourmetten aan een pannetje en de volgende avond nog maar weer eens. En kleine man werd geprikt door een hommel, waardoor we ook meteen wisten waar de krachtterm klotehommel vandaan kwam. Zijn teen werd twee keer zo dik, maar J. besefte dat de hommel meer pech had. Een pechhommel dat hij net even op dat grasveld was gaan liggen waar de jongens blotevoetenvoetbal aan het spelen waren.

Wanneer de kinderen in bed lagen, was er wijn en bijkletsen. Klepmondjes, aldus de kleine man die als een pot met grote oren in het stapelbed zijn klepmondje ook niet stil liet staan tegen N. "We hebben ook zoveel te bespreken", vertrouwde hij me later toe terwijl hij de slaap nog maar eens uit zijn ogen wreef.

Terwijl we de spullen weer inpakten, verheugden we ons alweer op de zomer. Samen in Portugal. Ga je dan veel voor me zingen, grinnikte ik omdat I. dit jaar de stoute schoenen had aangetrokken en zangeres van een band was geworden. Alleen als jij een keer over me schrijft, knipoogde ze terug. In de auto naar huis deden we alsof de maandag wegens omstandigheden was verzet.  Dat krijg je ervan, van zo'n weekend en zo'n vriendschap.

Pechhommel-teen